اگر تا کنون در بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار سرمایه گذاری کرده باشید، متوجه شدهاید که همیشه ذهنتان درگیر سوالاتی زیر است.
- آیا الان زمان خریده ؟
- چقدر باید بخرم؟
- اگر اشتباه تحلیل کرده باشم چه اتفاقی می افتد؟ اگر قیمت بیاد پایین تر چی؟
- اگر نتونم بفروشم چه اتفاقی می افتد؟
برکسی پوشیده نیست که دنیای سرمایه گذاری میتواند مکانی کاملا پیچیده، مملو از ایده های کوچک و بزرگ و معیارهای منحصر به فرد و پیشرفته باشد که برای هرکسی که در آن قدم میگذارد، سردرد به ارمغان آورد. برای درک اینکه در بازار سرمایه چه اتفاقاتی میگذرد، نیازمند به هوش بالایی است.
بیشتر افراد با IQ یا ضریب هوشی آشنا هستند، به عنوان معیار سنجش میزان هوشمندی فرد. ضریب هوشی با تستهایی سنجیده میشود که توانایی درک و استفاده از اطلاعات، انجام استدلال منطقی، تفکر انتزاعی و مکانی، حل مشکلات ریاضی و برتری در سایر کارهای پیچیده شناختی را ارزیابی میکنند. اما در سال 1983، هاوارد گاردنر برای اولین بار در مورد این ایده كه انواع مختلفی از هوش در خارج از ضریب هوشی (IQ) وجود دارد، توضیح میدهد كه "چرا دیگران در مناطقی كه افراد با ضریب هوشی بالا گاهی درگیر مبارزه هستند، ممتاز عمل میکنند". یکی از انواع هوش پیشنهادی گاردنر، "هوش درون فردی" پیشرو آنچه روانشناسان امروزه هوش هیجانی یا EI مینامند، است.
هوش هیجانی اندازهگیری توانایی فرد در تشخیص، ارزیابی، کنترل و حتی دستکاری احساسات در درون خود و دیگران است. آنها نوعی مهارت مورد نیاز برای درون نگری، خود آگاهی و همدلی هستند. EI نوعی هوش است که میتواند نقش مهمی در ساختن والدین خوب داشته باشد. اگر به کسی نیاز دارید تا در مورد یک مشکل شخصی با او صحبت کند، احتمالاً فکر نمیکنید با بالاترین ضریب هوشی با دوست خود صحبت کنید. در عوض، این شرایط به طور معمول به EI نیاز دارند.
هوش هیجان و سرمایه گذاری
اما هوش هیجانی و سرمایه گذاری در بازار سرمایه چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ مطابق گفته مایکل باتیک؛ مدیر تحقیقات مدیریت سروت در ریتولز، هوش هیجانی در سرمایه گذاری موفق نقش اصلی را بازی میکند.
باتنیک میگوید: "احساسات یک عامل بسیار مهم تر از ضریب هوشی به حساب میآید. آنچه باعث شد وارن بافت چنین سرمایه گذار بزرگی باشد، فقط عقل برتر نبود، بلکه شجاعت عاطفی برای وفادار ماندن به استراتژی خود در هنگام شکستهای عمیق بود."
ضریب هوشی ممکن است هنگام تجزیه و تحلیل سرمایه گذاریهای پیچیده مفید باشد. با این حال، صبر، نظم و پرسپکتیو نسبت به ضریب هوشیاری با EI ارتباط بیشتری دارند. باتنیک میگوید این صفات بسیار مهمتر از ضریب هوشی هنگام موفقیت در سرمایه گذاری است.
در حقیقت، بارها و بارها دیده شده است كه سرمایه گذاران بسیار هوشمند قربانی نقصان EI هستند. اگر یک سرمایه گذار نتواند احساسات خود را کنترل کند، نمیتواند هم پول خود را کنترل نماید. توانایی کنترل احساسات سطح بالایی از هوش هیجانی را میطلبد. در هیچ زمانی در تاریخ، ثابت نشده است که EI برای سرمایه گذاری بسیار مهمتر از امروز است. با افزایش سرمایه گذاری الگوریتمی، رایانهها تمام عملکردهای سرمایه گذاری را که نیاز به ضریب هوشی بالا دارند، به عهده می گیرند و EI را به عنوان ابزار اصلی برای مزیت رقابتی در نظر دارند.
مارتین نیومن، مدیر اجرایی روچ مارتین، میگوید: "آنهایی که فاقد هوش هیجانی هستند، تمایل به خودکنترلی و اعتماد به نفس ندارند و میتوانند در ماهیت آنها تکان دهنده باشند، همه این موارد میتواند منجر به تصمیمات بد سرمایه گذاری شود."
نیومن معتقد است که نمادین ترین سرمایهگذاران همه زمانها، از جمله وارن بافت، کارل آیکان، جورج سوروس و بنیامین گراهام، همگی در تصمیمات سرمایهگذاری خود هوش هیجانی نشان داده اند.
بیان میکند: "همه موارد فوق را میتوان به عنوان داشتن خود کنترلی خوب و اعتماد به نفس بالا توصیف کرد که به آنها امکان میدهد با جسارت عمل کنند و به همان اندازه موفق در بازارهای مالی عمل کنند."
موارد زیادی وجود دارد که سرمایه گذاران میتوانند برای بهبود EI انجام دهند. تحقیقات نشان میدهد که ثبات عاطفی، فراوانی احساسات دلپذیر و حمایت اجتماعی غالباً با تصمیم گیری با سرمایه گذاری برتر ارتباط دارد. یکی از کارهایی سرمایه گذاران میتوانند انجام دهند، که به ندرت انجام میدهند، این است که قبل از هرگونه سرمایه گذاری، یک برنامه کتبی داشته باشند. داشتن یک برنامه در مسیر بالا و پایین رفتن از قبل روش خوبی است. که موجب کاهش درگیری عاطفی خواهد شد.
بعضی اوقات مهم نیست که چقدر تجزیه و تحلیل کمی پیچیده را روی یک سهام انجام میدهید. در پایان روز، قیمت سهم توسط بازار تعیین میشود. بازارهای مالی از میلیونها نفر در سراسر جهان تشکیل شده است. دانستن اینکه سایر سرمایه گذاران چه احساسی دارند، شناسایی دلیل خرید و فروش و پیش بینی آنچه در آینده انجام میدهند، همه شامل هوش هیجانی است.
به جای تسلیم شدن در برابر ناامیدی، سرمایه گذاران که پیوسته در بازار تلاش کرده اند، ابتدا باید سعی کنند موجودی شخصی را در مورد آنچه این نوع رفتارها منجر به عملکرد ضعیف است، بدست آورند. به دنبال الگوهای رفتاری باشید که ممکن است شامل بی حوصلگی، تصمیمات تکانشی سرسختی، عصبانیت، ترس و بی تفاوتی باشد. اگر این احساسات غالباً بخشی از فرایند تصمیم گیری سرمایه گذاری شما هستند، ممکن است زمان آن فرا رسد که در بهبود هوش هیجانی خود تلاش کنید.
دیدگاه و نظرات خود را در مورد هوش هیجانی وتاثیرات آن در سرمایه گذاری بیان نمایید.